Hoe u met een spreekwoord voorkomt dat u te direct overkomt!

“Ich habe heute so viel zu tun, ich sehe vor lauter Bäumen den Wald nicht mehr!”

Wanneer u uw Duitse klant dit hoort zeggen, begrijpt u direct wat hij bedoelt. Mooi is dat! Allemaal dankzij het spreekwoord dat in het Duits en het Nederlands hetzelfde klinkt en betekent.

Maar dat geldt helaas niet voor alle spreekwoorden. Jammer, want een spreekwoord kan een heerlijk smeermiddel voor een soepel lopend gesprek met uw Duitse collega zijn. Het maakt uw taal kleurrijker en professioneler – mits u het spreekwoord goed gebruikt.

Omdat er zo veel spreekwoorden zijn, kan ik me voorstellen dat u door de bomen het bos niet meer ziet. Daarom hier aandacht voor een paar spreekwoorden die in uw zakelijke communicatie relevant zijn. En natuurlijk behoed ik u ook voor een aantal gemene instinkers.

Spreekwoorden leren uit een andere taal is moeilijk. Ze hebben immers alles te maken met de cultuur en geschiedenis van een land. Maar omdat u niet helemaal vertrouwd bent met die andere cultuur is het ook zo makkelijk om hiermee faliekant de plank mis te slaan …

Juist omdat spreekwoorden zo verbonden zijn met de cultuur van een land, maakt u indruk wanneer u er een paar in de juiste situatie en op het juiste tijdstip weet te gebruiken.

Veel zeggen met weinig woorden

Bovendien kunt u met een Duits spreekwoord – net als met een Nederlands spreekwoord – met weinig woorden iets glashelder overbrengen. U hoeft dan geen omslachtig verhaal te houden, maar kunt volstaan met een enkel passend gezegde.

Een voorbeeld. Na ellenlange besprekingen over leveringsvoorwaarden stelt u tevreden vast dat de gemaakte afspraken goed in elkaar zitten: ‘Was wir hier aufgeschrieben haben, hat Hand und Fuß!‘

Voorkom te direct zijn

Met een spreekwoord kunt u op een speelse manier zeggen wat u vindt. Door een spreekwoord te gebruiken komt u minder direct over. Dat kán handig zijn. Want zoals u weet, staan Nederlanders erom bekend dat ze niet op hun mondje zijn gevallen en recht voor z’n raap zeggen hoe het volgens hen zit.

Een voorbeeld. U wilt bij uw Duitse leverancier aandringen op snelle levering van de goederen omdat uw klanten erom zitten te springen. U kunt dan tegen hem zeggen: ‘Ich möchte auf Nummer sicher gehen und die Lieferung doch so schnell wie möglich bekommen.‘ Daarbij suggererend dat u op zeker wilt spelen.

Sommige spreekwoorden zijn precies hetzelfde

Sommige spreek woorden hebben in het Duits en het Nederlands dezelfde betekenis en komen bijna woordelijk overeen.

Een paar voorbeelden.

• Iets voor een appel en een ei kopen. ‘Das war ganz billig. Ich habe es für einen Apfel und ein Ei gekauft.‘
• U hebt een contract getekend en alles is schriftelijk vastgelegd. Het staat dan ‘schwarz auf weiß’.
• Komt iemand niet opdagen voor een bespreking terwijl hij wel verwacht wordt? Dan ‘glänzt er durch Abwesenheit’. Zowel in het Duits als in het Nederlands ligt de ironie hier dik bovenop.

Maar meestal is letterlijk vertalen geen optie

Het blijft altijd de uitdaging om een spreekwoord op de juiste manier te gebruiken. Doet u dat niet, dan verliest het spreekwoord aan zeggingskracht en wordt uw zin misschien zelfs wel onbegrijpelijk voor uw gesprekspartner.

Letterlijk vertalen van een Nederlands spreekwoord naar het Duits kan vaak niet. Een van mijn klanten werd eind vorig jaar tot driemaal aan toe door een Duitse leverancier gebeld met een vraag over een bepaalde zending goederen. Om hem gerust te stellen zei hij: ‘Kein Problem. Drei Mal ist Schiffsrecht!’

Daar begreep zijn Duitse relatie echter helemaal niets van. Scheepsrecht?! Dat mag voor Nederland, met zijn zeiltraditie de gewoonste zaak van de wereld zijn. Maar niet voor een Duitser. Die zou zeggen: ‘Aller guten Dinge sind drei.’ Dit spreekwoord betekent precies hetzelfde, maar je zegt het nét even anders …

En er zijn spreekwoorden die totaal anders zijn:

De leverancier die iets verkeerds heeft geleverd zonder het met u af te spreken, handelde op eigen houtje. De beslissing heeft hij ‘auf eigene Faust’ genomen en zeker niet ‘auf eigenes Holz’.

U kunt het niet forceren. Om het goed af te leveren hebt u meer tijd nodig. ‘Wir können es nicht über’s Knie brechen. Wir brauchen noch ein bisschen Zeit.‘

Ik geef u graag nog een paar spreekwoorden-tips mee:

• Gebruik alleen spreekwoorden waarvan u zeker bent. Anders kunt u vast en zeker rekenen op misverstanden. ‘Ich gehe lieber auf Nummer sicher.’ Dan neemt u het zekere voor het onzekere.
• Leer niet teveel spreekwoorden tegelijk. Maak het u niet onnodig moeilijk. Ga geen rijtjes met spreekwoorden uit uw hoofd leren. Leer er één en als u dit een paar keer hebt gebruikt, leert u het volgende spreekwoord.
• Schrijfspreekwoorden op die u hoort in een gesprek met uw Duitse klant. Dan kent u de context waarin het spreekwoord van toepassing is en zult u het beter onthouden (en straks zelf kunnen gebruiken).

Wilt u meer weten? Stuur een mail naar info@duitsvoorbedrijven.nl . Bellen kan natuurlijk ook. Ik ben bereikbaar op 020-4860481.

Ich freue mich auf Ihren Anruf!